Kobe Ilsen “Op Eén” – Het beste en het slechtste land bezoeken.
Het beste en het slechtste land bezoeken. Dat is het idee van het tv-programma Op één. In de aflevering Onderwijs bracht ons dat niet alleen in Singapore waar ze de beste scholen ter wereld hebben maar ook in Bénin. Juist, u raadt wel waarom. Het slechtste onderwijs ter wereld, één van de armste landen, geplet tussen conflicten onderaan de bult van Afrika. Niet groot, niet dichtbevolkt, weinig natuurlijke rijkdommen, stoffige wegen en een hoop tropische ziektes die je niet wil. Dat was wat ik te horen kreeg voor m’n vertrek. Veelbelovend !
Het was dus niet met de allergrootste verwachtingen dat ik er voet aan de grond zette, eerder bezorgd om de gezondheid van de ploeg en de haalbaarheid van een strak werkschema. Na een rit van ettelijke uren, inclusief een wagen in panne, kwamen we toe aan een middelbare school, vlak aan de enige deftige weg tussen noord en zuid Benin. We werden hartelijk ontvangen en de enthousiaste onderdirecteur die ons vol trots rondleidde in z’n school die hij met de beschikbare middelen zo goed mogelijk probeerde te besturen.
De dag erop volgden we een jong meisje Clarice tijdens een schooldag. Ze was water halen toen we om 7u ’s ochtends aan haar geïmproviseerd huis stonden. Ze is de oudste van een groot gezin en zo goed als alle verantwoordelijkheden komen op haar frêle schouders terecht. Haar vader is gestorven, haar moeder werkt op het veld. Ik kan u verzekeren dat een les in nederigheid nergens harder binnenkomt dan wanneer je een dag een moedig meisje zoals Clarice volgt.
Haar leven bestaat uit zorgen voor anderen. Zorg voor zichzelf is ondergeschikt. Zelfontplooiing, ambities of dromen maken plaats voor koken, wassen, vuur maken en vegen. Als ze te lang met ons praatte, en zo haar werk vertraging liet oplopen kreeg ze slaag. Die dag is een uppercut geworden waar ik nog altijd van wankel. Heel m’n verblijf in Benin was dat trouwens. Het was een eyeopener zoals je die in je leven maar een paar keer kan en mag meemaken. Het geluid van de zweepslag voor het meisje dat even wou rusten in het lokaaltje van Espoir d’Enfant, hoor ik nog altijd.
Als ik nu in de comfortabele Vlaamse realiteit m’n ogen sluit, dan sta ik weer in de geïmproviseerde computerklas, sta ik weer naast Clarice in haar donkere hut, dan voel ik weer de verontwaardiging voor een voogd die een meisje van 12 met de zweep weer de markt opmept om verder te werken. We hebben het kunnen vastleggen met onze camera. We stonden in de ruwe realiteit van Bénin.
En dat is voor een heel groot stuk te danken aan Pascale en haar organisatie. Stichting Hubi & Vinciane probeert jongeren zoals wij die gezien te helpen; hun partners zijn lokale ziekenhuizen, scholen en een opleidingsboerderij. Hun projecten bieden broodnodige zorg voor de Clarices in Bénin. Zonder de Stichting en haar vrijwilligers zou zwart Afrika, een pak donkerder zijn. Proficiat voor het werk dat er gebeurt. Mijn bewondering en steun heb je.
Kobe Ilsen
