Orthopedische missie van het Heilig Hartziekenhuis Leuven naar Benin

Van 27 november tot 5 december 2021 ging een team specialisten van het Heilig Hartziekenhuis in Leuven op missie naar Benin. In het hospitaal Saint Jean de Dieu in Boko, in de regio van Borgou, opereerden ze kinderen met ernstige misvormingen en leerden ze het lokale medische team specifieke vaardigheden en technieken aan.

Het team bestond uit vijf personen: Dr. Tom Mulier en Dr. Bart Van Poppel, orthopedisch chirurgen, Dr Dirk Van der Donckt en Dr Melissa Esteves, anesthesisten, en Tatiana Lurquin, adjunct hoofdverpleegkundige en postoperatief verpleegkundige. Ze werkten er samen met Dr Yves Aloukoutou, diensthoofd chirurgie en het lokale team van anesthesisten, verpleegkundigen, kinesisten en bandagisten.

Voorbereiding van de missie

De voorbereiding van de missie startte al enkele maanden voor de aankomst van het Belgische team. Meer dan 120 kinderen uit de omliggende broussedorpen kwamen op gratis consultatie naar het ziekenhuis en werden een eerste maal gescreend. De RX foto’s en de relevante informatie van de verschillende casussen werden naar België gestuurd. Na overleg via videoconferentie tussen het Belgische en het Beninse team werden uiteindelijk 46 kinderen weerhouden.

Ter plaatse
Beide teams gingen onmiddellijk samen aan de slag.

Consultaties
Van de 46 kinderen werden er 21 geselecteerd en ingepland voor een operatie. Na een preoperatief bilan en een preanesthesie controle kwamen 19 kinderen in aanmerking voor een operatie. Zonder de financiële tussenkomst van de missie zou een operatie voor die kinderen niet haalbaar zijn.

Interventies
Uiteindelijk kon het team 17 kinderen opereren. Sommige van hen hadden misvormingen aan beide ledematen zodat er in totaal 20 operaties nodig waren. Hoewel de stroom verschillende keren uitviel en de beademingsmachine geen parameters aangaf – wat het werk van de artsen bemoeilijkte – verliepen de interventies zelf zonder verdere noemenswaardige problemen. e samenwerking tussen beide teams was heel goed en er werd heel wat relevante kennis uitgewisseld. Ook de postoperatieve opvolging verliep heel vlot. Alle patiënten werden op de laatste dag uitvoerig gecontroleerd en er werden nauwkeurige instructies en adviezen gegeven voor de follow-up.

Nazorg
De kinderen zullen in totaal zes weken in het ziekenhuis moeten verblijven om de verbanden en de gipsen regelmatig te kunnen controleren en te vernieuwen.

Voor sommige families zijn de operatie zelf en de nazorg met het lange verblijf in het hospitaal niet betaalbaar. Onze Stichting zal de nodige middelen voorzien opdat alle kinderen een degelijke nazorg kunnen krijgen in het hospitaal. Het risico op infecties is immers heel groot als ze te vroeg naar huis zouden gaan.

Terugblik en ervaringen

Bericht van het Beninse aan het Belgische team

“Van harte bedankt voor het fantastische werk. Het verblijf was kort, maar jullie eerste werkbezoek in Benin was een echt meesterwerk, een perfect geslaagde missie, die hopelijk kan worden bestendigd, maar blijf de volgende keer liefst wat langer. De werksfeer was vanaf de eerste dag heel positief en we kijken met heel veel voldoening terug op jullie verblijf. Onze patiëntjes stellen het goed dankzij jullie goede zorgen.
Een veilige terugkeer naar België en we kijken hier al reikhalzend uit naar jullie volgende missie.”

Terugblik door Tatiana Lurquin, adjunct-hoofdverpleegkundige

“Na mijn studies verpleegkunde droomde ik ervan om ooit deel te nemen aan een humanitaire missie naar het Afrikaanse continent. Ik ben dan ook enorm dankbaar dat ik de kans gekregen heb om deel te nemen aan de orthopedische missie in het Saint-Jean de Dieu Ziekenhuis.

Vooraf trachtte ik mij een beeld te maken van mijn eerste ervaring in West-Afrika. Ik bereidde me mentaal voor op een schok door de hardheid van het leven, de armoede, het lawaai en de drukte. Als ik nu terugdenk aan mijn verblijf in Benin, dat gefaciliteerd werd door Stichting Hubi & Vinciane, zie ik vooral heldere, vrolijke, verbazingwekkende, lachende, grappige, lieve, geanimeerde en levendige beelden, ver van mijn clichés. Ja, ik heb mijn zekerheden moeten herzien en mijn gewoonten in vraag gesteld. Alles verliep met zoveel warmte en geluk dat één ding zeker is: ik zal snel terug gaan naar Benin.”

Terugblik door Dr Dirk Van der Donckt, anesthesist

“Het was een unieke ervaring om samen met jullie organisatie deze missie tot een goed einde te brengen. Wat mij vooral bijgebleven is, is dat we ook met weinig middelen een hele hoop kinderen gelukkig hebben kunnen maken en hopelijk een betere toekomst hebben kunnen geven.”

Ervaring van Dr Bart Van Poppel, orthopedisch chirurg

“Ik had al jaren de wens om in Afrika kinderen te opereren met stand afwijkingen van de benen en voeten. Nu kreeg ik de kans om namens de Stichting Hubi & Vinciane naar Benin te gaan in Afrika. Al snel hadden we een zeer enthousiast team samengesteld bestaande uit twee orthopeden, twee anesthesisten en één gipsverpleegkundige.  
We troffen in Benin zeer aangrijpende gevallen aan waaronder kinderen met extreme klompvoeten en de Ziekte van Blount. Uiteindelijk hebben we 17 kinderen kunnen opereren, waarvan een aantal bilateraal. Wat me bijgebleven is van de reis, is de extreme armoede in de regio. En dat desondanks de mensen, vaak prachtig gekleed, een zekere trots uitstralen en er niet direct ongelukkig uitzien. Mogelijk is dat wel alleen de ‘buitenkant’.

De kinderen die we geopereerd hebben waren in ieder geval ontzettend stoer. Soms vergat je bijna dat je met kinderen van drie tot zeven jaar te maken had. 

De organisatie was perfect geregeld door Hubi & Vinciane. Het lokale team daar heeft ons ook zeer goed geholpen – vooral mij daar ik geen woord Frans spreek…

Ik ben overtuigd dat dergelijke missies noodzakelijk zijn en naar de toekomst toe zou ik ze graag herhalen. Maar ik zou ze dan willen combineren met de opleiding van de lokale orthopeden.”

Terugblik door Dr Melissa Esteves, anesthesist

“Een onvergetelijke en unieke ervaring om  Benin en de mensen te leren kennen en deel te mogen uitmaken van het medische team in Boko.  Geraakt door de armoede , maar misschien nog wel meer door het warme onthaal en de gastvrijheid van de mensen.
Het was voor mij een zeer geslaagde missie  met name te danken aan het professionele team in Boko en de organisatie Hubi&Vinciane.

Ik hoop dat we een verschil hebben kunnen maken in het leven van de kinderen die geopereerd zijn aan toch vaak ernstige orthopedische afwijkingen.

Benin, Que Dieu vous benisse et a la prochaine!”

Terugblik door Dr Tom Mulier, orthopedisch chirurg

“Het trof me vooral hoe gedreven de bevolking was , ook  erg gastvrij , hardwerkend en erg gefocust tijdens het werk . De orthopedische afwijkingen waren behoorlijk extreem, maar toch hadden we het gevoel dat we hen goed konden helpen. De samenwerking met Dr Yves , de plaatselijke chirurg, was heel erg aangenaam en voor herhaling vatbaar.”

Speciale dank

Speciale dank aan de Directeur Départemental van het departement Borgou, die zorgde voor een vlekkeloze afhandeling van de administratie van het werkbezoek van de artsen.